Програмчлалд алхам алхмаар - C

int main() {

}

#include <iostream>

int a, b;

cin >> a;
cin >> b;

int c = a+b;

cout << c << endl;

// "//" энэ 2 ташуу зураас бол коммент ба кодыг ажлуулахад ямар ч хамааагүй болно
// ер нь бол тайлбар хийх зорилготой.

#include <iostream> 	// ер нь сан ч гэхиймүү cin, cout тэгээд өөр функцуудыг
		        // ашиглахыг хүсвэл заавал бичих ёстой. Ер нь бол заавал бичнэ
using namespace std; 	// namespace буюу үүнийг дараа тайлбарланаа

int main() { 		// гол функц буюу бидний бодолт явагдах хэсэг
	int a = 0, b = 0;	

	cin >> a;
	cin >> b;
	// Оролтонд өгөх эхний бүхэл тоог a гэсэн int төрлийн хувьсагчид оноож байна.
	// өөрөөр хэлбэл a гэдэг хувьсагчийн одоогийн агуулж буй утга гэдэг бол 
	// оролтонд өгсөн тоо юм.
	// үүнтэй адил дараагийн тоог b гэсэн хувьсагчид оноож байна.

	// Одоо бид тоогоо уншсан тул эдгээрийн нийлбэрийг олох хэрэгтэй.
	int c = a+b; 

	cout << c << endl;	// Энэд c гэсэн тоо буюу бидний хариуг хэвлэж байна.
	return 0;
}

// Энэ удаад бодит тооны тухай үзэх болно.
#include <iostream>
#include <math.h> // математикийн функц агуулдаг сан. Жишээ нь sin, cos, tan, sqrt гэх 
				  // мэт функ ашиглахыг хүсвэл заавал бичнэ.

using namespace std;

int main() {
	// бид бүхэл тоог int гэж зарлаж байсан ба энэ төрлийн хувьсагч дээр
	// зөвхөн бүхлээр л үйлдлүүд хийгдэнэ. Жишээ нь 6/5 = 1
	// Гэвч бид 6/5 = 1.2 буюу бодит тоогоор мэдэхийг хүсвэл яах вэ?
	// Энэ тохиолдолд double буюу бодит тоон төрлийг авж үзнэ.

	// Бодлого. 2 бодит тоо өгөгдөх ба тэр 2 тооны ногдвор үржвэр мөн тус тусын 
	// язгуурыг 7 оронгийн нарывчлалтай ол.
	double a, b, x, y, x1, y1; // бутархай тоон утга авж чадах a, b, x, y, x1, y1 гэсэн хувьсагч.

	// эхлээд 2 бодит тоогоо уншина.
	cin >> a >> b;

	x = a/b;
	y = a*b;
	x1 = sqrt(a); // sqrt( тоо ) өгхөд энэ тооны язгуурыг буцаадаг буюу олдог функц.
				  // энэ функцыг ашиглахын тулд заавал math.h санг дуудна.
	y1 = sqrt(b);

	cout << x << " " << y << " " << x1 << " " << y1 << endl;
	return 0;
}

if(a < 10) {
	printf("EASY");
} else {
	printf("HARD");
}

if(нөхцөл) {
	// үнэн бол
} else {
	// худлаа бол
}

// Энэ удаад нөхцөл шалгах үйлдэл буюу if гэсэн нөхцлийг үзэх болно
#include <iostream>
using namespace std;

int main() {
	int a;
	cin >> a;
	
	if( a < 10 ) {
		cout << "EASY\n";
	} else {
		cout << "HARD\n";
	}
	return 0;
}

// Энэ удаад тэмдэгтийн тухай мөн ASCII кодны тухай үзэх үзэх болно.
#include <iostream>
#include <string.h> // тэмдэгт мөртэй холбоотой функцийг ашиглахын тул заавал зарлах ёстой.
using namespace std;

int main() {
	// Бодлого өгөгдсөн тэмдэгтийг том эсвэл жижиг үсэг болохыг тогтоо. Хэрвээ том бол
	// Togmod эсрэг тохиолдолд Jigmed гэж хэвлэ.

	char s; // s хувьсагч нь 1 тэмдэгт агуулж чадах хувьсагч

	cin >> s;
	if( s >= 65 && s <= 90 ) {
		// хэрвээ s гэсэн тэмдэгтэд харгалзах тоо буюу ASCII код нь 65-аас 90-ын хооронд 
		// байвал энэ нь том үсэг болох юм.
		cout << "Togmod\n";
	} else {
		// эсрэг тохиолдолд жижиг болно.
		cout << "Jigmed\n";
	}
	// хэрвээ бид ASCII кодыг нь сайн санахгүй байгаа бол
	//if( s >= 'A' && s <= 'Z' ) {}
	// ингэж бичиж болох юм. Энэ нь илүү амар.
	return 0;
}

	int n;
	cin >> n;
	if(n >= 1) {
		cout << "1";
	}
	if(n >= 2) {
		cout << "2";
	}
	if(n >= 3) {
		cout << "3";
	}
	...

for( хувьсагчийн анхын утга; хувьсагчийн биелүүлэх нөхцөл; хувьсагчийн өөрчлөгдөх хэсэг ) {
        хэрвээ хувьсагчийн биелүүлэх нөхцөл үнэн байвал энэ {} хаалтан доторх үйлдлүүд хийгдэнэ.
        энэ хаалтан доторх үйлдлүүд хийж дууссаны дараа хувьсагч нь өөрчлөгдөнө.
    }

// Энэ удаад for давталтын тухай оруулна.

#include <iostream>
using namespace std;

int main() {
	// Давталт нь гэдэг нь маш чухал зүйлийн нэг юм. (Энэ нээх чухал өгүүлбэр биш).

	// Бодлого. нэг бүхэл тоо өгөхөд 1-ээс тэр тоо хүртэл бүх тоог нэг мөрөнд хэвлэнэ

	int n, i; 
	cin >> n; // 1 бүхэл тоогоо уншиж байна.

	for(i = 1; i <= n; i = i+1 ) {
		// энэ бодлогын хувьд 1ээс эхлэх ёстой тул хувьсагчийн эхлэх утга буюу
		// i = 1 болж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл i-ын анхны утга нь 1 юм.
		
		// харин биелүүлэх нөхцлийн хувьд бол 1-ээс N хүртэл хэвлэх ёстой тул i гэсэн 
		// хувьсагч нь N-ээс бага буюу тэнцүү байвал энэ тоо 1-N хооронд оршиж чадна.
		// Иймээс i <= N бага буюу тэнцүү байх шаардлагатай.

		// өөрчлөгдөх нь бол бид 1, 2, 3,...N хүртэл хэвлэх тул энэ нь 1ээр өсж байгаа юм.
		// Иймээс i = i + 1; буюу i-д i+1 гэсэн утгыг оноож байна.
		// Жишээ нь i = 7 байсан гэвэл (i = i + 1) -> (i = 7+1) -> (i = 8);

		cout << i << " ";// энэд хэвлэх ёстой.
	}
	return 0;
}

while( нөхцөл ) {// хэрвээ while-ын хаалтан доторхи нөхцөл үнэн бол
    // энэдэх үйлдлүүд хийгдэнэ.
}

// Энэ удаад while давталтын тухай орууллаа.
#include <iostream>
using namespace std;

int main() {
	// Энэ нь мөн байнга ашиглагдах зүйлсийн нэг мөн.
	// Бодлого. Нэг бүхэл тоо өгхөд 1-ээс тэр тоо хүртэл 1 мөрөнд хэвлээд
	// дараагийн мөрөнд тэр тооны цифрүүдийн нийлбэрийг ол.

	int n, i, s; // хувьсагчдаа зарлаж байна.

	cin >> n; // Оролтонд өгөх нэг тоогоо уншиж байна.

	s = 0; // цифрүүдийн нийлбэрийг олно. Тэр утгыг s-д хадгалы.
		   // s = 0 гэж өгөхгүй бол бид s хэд гэдгийг хэлж мэдэхгүй.

	while( n > 0 ) {
		// Хэрвээ n тоо тэгээс их бол энэ давталт үргэлжлээд л байна.
		s = s + (n%10); 
		// s нь одоогийн n тооны 10д хуваасан үлдэгдэл буюу сүүлийн цифрээр нэмэгдэнэ.
		
		n /= 10; // n = n/10 гэсэнтэй адил
		// n тооны сүүлийн цифрийг бид нэмсэн тул энэ тооныхоо сүүлийн цифрийг хасах ёстой.
		// тэгхийн тулд энэ тоог 10-д хуваахад хангалттай юм.
	}

	cout << s << endl; // хариу болох s-ыг хэвлэнэ.
	return 0;
}

// функц
#include <iostream>
using namespace std;

void plp( int a, int b ) { // a -> b хүртэл хэвлэх функц
	/* бид a тооноос b тоо хүртэл хэвлэх тул энэ функц
		тодорхой утга буцаах шаардлагагүй тул void гэж байгаа.
		харин энэ функцийн авах утгууд гэвэл зүүн болон баруун
		завсрын илтгэх 2 тоо юм. энэ 2 утга int тул int a, int b
		гэж бичиж байгаа. Функцад байрлах утга бүрийн төрлийг
		тус тусад нь заавал бичиж өгөх ёстой.
	*/
	int i;
	for( i = a; i <= b; i++) {
		cout << i << " ";
	}
	cout << endl;
	return;
}

int jkl( int x, int y ) { // 2 тооны багынх нь утгыг буцаадаг функц
	/* 
		x, y гэсэн 2 тооны багыг нь олоод түүний утгыг буцаах хэрэгтэй
		тул энэ функцийн буцаах утгын төрөл нь int юм. Тиймээс int jkl()
		гэнэ. 
	*/
	if( x > y ) return y;
	return x;
}

int main() {
	/*
		Функцийг бид байнга ашигладаг. Векторт элемэнт нэмэх
		эсвэл тооны язгуурыг олох гэх мэт. Эдгээр функцууд нь
		өөрийн гэсэн сандээр байрладаг ба бид хүссэн үедээ 
		ашиглаж болдог. Энэ удаад бид өөрсдөө хэрхэн функц зохиох
		талаар үзэх болно. Өөрсдөө функц бичих нь ямар ашигтай вэ? 
		гэвэл кодыг илүү цэгцтэй мөн нэг бодсон зүйлийг олон дахин
		бичих шаардлагагүй юм. Бид өөрдсөө функцаа бичиж байгаа тул
		буцаах утга мөн авах утга мөн нэр гэх мэт зүйлсийг өөрөө 
		зохион бичиж өгнө.
	*/
	int a, b;
	cin >> a >> b;

	plp( a, b );

	cout << jkl( a, b ) << endl;
	return 0;
}

struct нэр{
 гишүүний_төрөл гишүүний_нэр;
 гишүүний_төрөл гишүүний_нэр;
  ....
 гишүүний_төрөл гишүүний_нэр;
};

//struct
#include <iostream>
using namespace std;

struct person{
	string name; // name нь нэрийн утгыг авах учир тэмдэгт мөр
	string sex; // sex нь хүйсийн утгыг авах учир тэмдэгт мөр
	int age; // age нь насны утгыг авах болхоор тоо
} shiree, lol; // эдгээр нь глобал хувьсагчид болон зарлагдаж байна.

void pr( person x ) {
	// энэ функц нь нэг person төрлийн хувьсагч авах ба түүнийг хэвлэнэ:
	cout << "NAME:" << x.name << endl; // нэрийг хэвлэх
	cout << "SEX:" << x.sex << endl; // хүисийг хэвлэх
	cout << "AGE:" << x.age << endl; // насыг хэвлэх
	cout << endl;
	return;
}

int main() {
	/*Энэ удаад struct-ын талаар бичих болно. 
	Struct гэж юу вэ? Хэсэг зүйлсийг нэгтгэж нэг бүлэг болгон ашигладаг 
	бүтэц юм.  Жишээ нь бид Person гэсэн бүтэц үүсгэсэн гэж бодъё. 
	Тэгвэл энэ бүлэгт name, age, sex байж болох юм. Сониноос тэр цэг таслалыг мартваа.
	};*/
	shiree.age = 12; // shiree гэсэн нэртэй хувьсагчийн age 
					 //гэсэн гишүүнд 12 гэсэн утга оноох
	shiree.sex = "Eregtei"; // shiree гэсэн нэртэй хувьсагчийн sex гэсэн 
							// гишүүнд Eregtei гэсэн утга оноох
	shiree.name = "sandal"; // shiree гэсэн нэртэй хувьсагчийн name гэсэн 
							// гишүүнд sandal гэсэн утга оноох

	pr( shiree ); // shiree гэсэн хувьсагчийн утгуудыг хэвлэх.

	person a; // person төрлийн a гэсэн хувьсагч зарлаж байна.
	a.age = 0;
	a.name = "Nergui";
	a.sex = "Saarmag";

	pr( a );

	cin >> a.name >> a.sex >> a.age; // name, sex, age үүдийг унших.

	pr(a);
	return 0;
}